Faa’iidooyinka Caafimaad ee Cantaloupe
Cantaloupe (oo sidoo kale loo yaqaan rockmelon ama sweet melon), waa midho ka tirsan qoyska khudradaha Cucurbitaceae, taas oo ay la mid yihiin qajaar (cucumber) iyo qaraha (watermelon). Midhanani waxay leedahay midab oranji ah gudaha, dhadhan macaan oo udgoon, iyo biyo badan. Marka laga reebo dhadhanka fiican, cantaloupe waa mid si aad ah ugu wanaagsan caafimaadka bini’aadamka sababtoo ah waxay ka kooban tahay nafaqooyin muhiim u ah jirka sida fiitamiinnada, macdanta, iyo antioxidants-ka. Maqaalkan wuxuu si qoto dheer u eegayaa faa’iidooyinka caafimaad ee cantaloupe, iyo sababta ay ugu wanaagsan tahay in lagu daro cuntooyinka maalinlaha ah.
- Hydration (Biyaha Jirka)
Cantaloupe wuxuu ka kooban yahay in ka badan 90% biyo, taasoo ka dhigaysa mid aad u fiican marka la doonayo in jirku si fudud u helo biyo. Biyaha badan ee ku jira cantaloupe waxay ka hortagaan fuuqbaxa (dehydration), gaar ahaan xilliyada kulaylaha ama marka jirku lumiyo dareere badan sababo la xiriira ciyaaro ama shaqo adag. Sidaas darteed, cunista cantaloupe waa hab dabiici ah oo lagu biyo galiyo jirka iyada oo aan la cabbin biyo keliya.
- Hodan ku ah Vitamin A iyo Beta-Carotene
Midabka oranji ee cantaloupe wuxuu muujinayaa in uu si weyn ugu hodan yahay beta-carotene, oo ah antioxidant xooggan uu jidhku u beddelo vitamin A. Vitamin A wuxuu muhiim u yahay:
Caafimaadka indhaha.
Koritaanka iyo dayactirka unugyada.
La dagaalanka infekshannada.
Caafimaadka maqaarka.
Vitamin A-da ku jirta cantaloupe waxay ka hortagtaa arrimaha la xiriira aragga sida indho daciifka ama xanuunka indhaha ee la xiriira da’da.
- Vitamin C – Difaaca Jirka iyo Maqaarka
Cantaloupe waa isha muhiimka ah ee vitamin C, taas oo door muhiim ah ka ciyaarta:
Kor u qaadista difaaca jirka (immune system).
Caawinta bogsashada nabarrada.
Yaraynta caabuqa (inflammation).
Dhismaha collagen-ka, kaas oo muhiim u ah caafimaadka maqaarka, ilkaha, iyo lafaha.
Cunto hodan ku ah vitamin C waxay jidhka ka caawisaa inuu iska difaaco hargabka, infekshannada, iyo xanuunada neef-mareenka.
- Fiber – Caafimaadka Caloosha
In kasta oo cantaloupe uusan ahayn mid aad ugu hodan ah fiber, haddana wuxuu leeyahay qadar ku filan oo caawiya shaqada mindhicirrada. Fiber-ku wuxuu:
Kordhiyaa dhaqdhaqaaqa caloosha.
Ka hortagaa calool-fadhiga (constipation).
Caawiyaa dheefshiidka caafimaadka qaba. Sidaa darteed, cantaloupe wuxuu kaalin yar ku leeyahay hagaajinta dheefshiidka gaar ahaan marka lagu daro cuntooyinka kale ee fiber-ka leh.
- Yaraynta Khatarta Cudurrada Wadnaha
Cantaloupe wuxuu leeyahay potassium, oo ah macdan muhiim u ah yaraynta cadaadiska dhiigga iyo ilaalinta wadnaha. Sidoo kale, antioxidants-ka ku jira sida beta-carotene iyo vitamin C waxay gacan ka geystaan yareynta culeyska oksidatifka (oxidative stress), taasoo si toos ah ula xiriirta horumarka cudurrada wadnaha.
Marka cantaloupe laga dhigo qayb ka mid ah cuntooyinka maalinlaha ah, wuxuu ka caawin karaa yareynta khatarta cudurada sida dhiig karka iyo xanuunada xididdada dhiigga.
- Sonkor Dabiici ah iyo Tamarta Jirka
Cantaloupe wuxuu leeyahay sonkor dabiici ah (fructose), taasoo bixinaysa tamar degdeg ah oo jidhku si fudud u isticmaalo. Waxaa aad ugu fiican in lagu cuno subaxnimada ama ka hor jimicsi. Sababtoo ah wuxuu si tartiib ah kor ugu qaadaa heerka sonkorta dhiigga marka la barbar dhigo sonkoraha la farsameeyay, wuxuu si gaar ah ugu habboon yahay dadka raba tamar caafimaad leh.
- Antioksidants – Ka Hortagga Kansarka iyo Gabowga Hore
Qaar ka mid ah nafaqooyinka ku jira cantaloupe, sida lutein, zeaxanthin, vitamin C, iyo beta-carotene, waa antioxidants awood leh. Kuwani waxay:
Jidhka ka difaacaan waxyeellada ay keento xagjirnimada xorta ah (free radicals).
Yareeyaan suurtagalnimada cudurrada sida kansarka iyo xanuunnada la xiriira gabowga.
Ka hortagaan gabowga maqaarka iyo dhaawacyada la xiriira qorraxda.
- Faa’iidooyin Dheeraad ah oo U Gaar ah Qaar ka mid ah Dadka
Dadka isboortiga sameeya: Biyaha iyo macdanta ku jirta cantaloupe waxay gacan ka geystaan soo kabashada degdegga ah kadib jimicsi adag.
Dumarka uurka leh: Folate-ka (vitamin B9) ku jira cantaloupe wuxuu muhiim u yahay horumarka maskaxda iyo laf-dhabarta ilmaha.
Carruurta iyo dadka waayeelka ah: Waa midho fudud in la calaliyo, lagana helo nafaqooyin muhiim ah.
Gabagabo
Cantaloupe waa miro hodan ku ah nafaqooyin muhiim ah sida vitamin A, vitamin C, potassium, iyo antioxidants. Waxay si gaar ah ugu fiican tahay kor u qaadista difaaca jirka, caafimaadka indhaha, qalabka dheefshiidka, iyo ka hortagga cudurrada sida wadne xanuunka iyo kansarka. Waxaa sidoo kale loo isticmaali karaa sidii biyo-dhaliye dabiici ah (hydration) xilliga kulaylaha. Marka laga eego dhamaan dhinacyadan, cantaloupe waa miro mudan in lagu daro cuntooyinka caafimaadka leh.
