Faaidooyinka Caafimaad rummaanka

Rummaanku waa midho ka mid ah miraha ugu caafimaadka badan adduunka. Waxa uu hodan ku yahay maaddooyin dabiici ah oo jirka ka caawiya ladnaanta guud, kahortagga cudurrada, iyo hagaajinta shaqada xubnaha muhiimka ah. Midhanan cas oo macaan ayaa si weyn loo adeegsadaa, gaar ahaan cabitaankiisa, wuxuuna leeyahay taariikh soo jireen ah oo ku saabsan daweynta iyo isticmaalka dhaqanka ee caafimaadka. Qormadan waxa aan ku eegaynaa faa’iidooyinka caafimaad ee rummaanka, sida ay u shaqeeyaan, iyo sababta aad ugu dari lahayd cunto maalmeedkaaga.

1. Ladnaanta Wadnaha

Rummaanku wuxuu hoos u dhigi karaa cadaadiska dhiigga (blood pressure), taasoo yareyneysa halista cudurrada wadnaha iyo istaroogga. Waxa uu kaloo kaa caawinayaa in uu joojiyo abuurka xinjirta dhiigga (blood clotting) isagoo hagaajinaya socodka dhiigga. Dhiig-furayaasha dabiiciga ah ee ku jira sida punicalagins-ka waxay yareeyaan bararka halbowlayaasha iyo xididdada dhiigga.

2. Qani ku ah Antioxidants

Rummaanku wuxuu ka buuxaa antioxidants xoog leh sida punicalagin iyo anthocyanins. Maaddooyinkan waxay ka hortagaan waxyeellada ay keenaan xagjirnimada xorta ah (free radicals), taasoo keeni karta cudurrada kansarka, duqowda, iyo cudurrada wadnaha. Antioxidants-ku waxay sidoo kale daahiyaan gabowga unugyada jirka.

3. Kahortagga Kansarka

Cilmi-baarisyo badan ayaa muujiyey in rummaanku leeyahay awood uu ku joojiyo koritaanka unugyada kansarka, gaar ahaan kansarka naasaha, prostate-ka, iyo mindhicirka. Maaddooyinka phytochemicals-ka ku jira rummaanka waxay joojiyaan koritaanka unugyada kansarka iyagoo dhiirrigeliya burburkooda dabiiciga ah (apoptosis).

4. Kordhinta Xasuusta iyo Garashada

Rummaanku wuxuu leeyahay saameyn wanaagsan oo ku saabsan maskaxda. Daraasado ayaa muujiyey in cabitaanka rummaanka maalin kasta uu hagaajiyo xasuusta, feejignaanta, iyo shaqada maskaxda guud ahaan, gaar ahaan dadka waayeelka ah ama kuwa xasuusta dhibaato ka heysato.

5. Ka Hortagga Bararka iyo Xanuunka

Punicalagins-ka ku jira rummaanka waxay leeyihiin saameyn lid ku ah bararka. Tani waxay ka dhigaysaa rummaanka mid faa’iido u leh dadka qaba cudurrada bararka sida rheumatoid arthritis, cudurka bararka mindhicirka (IBD), iyo cudurrada kale ee daba-dheeraada.

6. Kordhinta Nidaamka Difaaca Jirka (Immune System)

Rummaanka wuxuu qani ku yahay fitamiin C, taasoo muhiim u ah kor u qaadista awoodda jirka ee la dagaalanka infekshannada. Waxa kale oo uu leeyahay maaddooyin kale sida fitamiin E, K, iyo folate, kuwaas oo dhammaantood ka qayb qaata adkaynta difaaca jirka.

7. Ka Hortagga Dhiig Yaraan (Anemia)

Cabitaanka rummaanka waxa uu ka caawin karaa dadka qaba dhiig-yaraan, maadaama uu ka kooban yahay bir (iron) iyo maaddooyin kale oo dhiigga dhisa. Waxaa muhiim u ah dadka ay haweenka uurka leh ama dadka la ildaran dhiig-yaraan.

8. Hagaajinta Dheefshiidka

Rummaanka waxa uu caawiyaa dheefshiidka iyo ka hortagga calool-fadhiga. Waxa uu qani ku yahay fiber-ka, gaar ahaan marka la cuno miraha buuxa, taasoo hagaajisa shaqada mindhicirka iyo yareyso calool-fadhiga iyo calool-xanuunka.

9. Faa’iido u leh Maqaarka iyo Timaha

Antioxidants-ka iyo fitamiinada ku jira rummaanka waxay u fiican yihiin caafimaadka maqaarka. Waxay yareeyaan calaamadaha gabowga sida xariijimaha (wrinkles), waxayna siiyaan maqaar nadiif ah oo dhalaalaya. Sidoo kale, cabitaanka rummaanka wuxuu kor u qaadaa koritaanka timaha oo uu ka hortagaa daadka timaha.

10. Caafimaadka Galmada iyo Taranka

Rummaanku wuxuu kordhiyaa wareegga dhiigga ee xubnaha taranka, taas oo kor u qaadda awoodda galmada ee lab iyo dheddig. Daraasado ayaa muujiyay in cabitaanka rummaanka uu kordhin karo heerka testosterone-ga, taas oo muhiim u ah libido-ga iyo awoodda taranka.

Gabagabo

Rummaanku waa miro mucjiso ah oo hodan ku ah nafaqooyin muhiim ah. Wuxuu leeyahay faa’iidooyin caafimaad oo fara badan, laga bilaabo kahortagga cudurrada halista ah ilaa hagaajinta shaqada maskaxda, qalbiga, iyo unugyada jirka. Ku darista rummaanka ama cabitaankiisa cunto maalmeedkaaga waxay noqon kartaa talaabo caafimaad oo aad u wanaagsan. Waxaa lagu talinayaa in la cuno rummaan cusub ama la cabo cabitaankiisa dabiiciga ah halkii laga dooran lahaa kuwa warshadaysan oo sonkor lagu daray.