Faaidooyinka caafimaad Kiwifruit

Kiwifruit, oo sidoo kale loo yaqaan “kiwi” ama “Chinese gooseberry,” waa miro yaryar oo leh maqaar khafiif ah, gudahana uu cagaar yahay una eg hilib dhalaalaya oo leh iniinno madow oo yaryar. In kasta oo uu u muuqdo mid sahlan, kiwifruit wuxuu xambaarsan yahay nafaqooyin aad u qiimo badan kuwaas oo u roon caafimaadka guud ee jirka. Waxaa jira dhowr sababood oo muhiim ah oo qof walba uu ugu dari karo cunto maalmeedkiisa, gaar ahaan marka laga hadlayo daryeelka caafimaadka, kor u qaadista difaaca jirka, iyo hagaajinta shaqada jirka ee kala duwan.

1. Hodan ku ah Fitamiin C

Kiwifruit waa mid ka mid ah miraha ugu fitamiin C badan. Hal midh oo kiwi ah ayaa bixin karta in ka badan 100% baahida maalinlaha ah ee fitamiin C. Fitamiin C waa antioxidant awood leh oo kor u qaada difaaca jirka, kana caawiya la dagaallanka infekshannada iyo in uu xoojiyo unugyada difaaca.

2. Waxay hagaajisaa dheefshiidka

Kiwi waxay leedahay fiber badan, gaar ahaan marka la cuno iyada oo la maqan yahay maqaar keeda. Fiber-ku wuxuu ka shaqeeyaa hagaajinta dhaq-dhaqaaqa mindhicirka, yareynta calool-fadhiga, iyo ka hortagga calool-xanuunka. Waxaa kaloo ku jira enzyme loo yaqaan “actinidin” oo gacan ka geysta burburinta borotiinka, taasoo dheefshiidka ka dhigta mid sahlan.

3. Waxay caawisaa caafimaadka wadnaha

Cuntooyinka hodanka ku ah antioxidants-ka iyo potassium-ka sida kiwi waxay door weyn ka ciyaaraan caafimaadka wadnaha. Kiwi waxay yareyn kartaa cadaadiska dhiigga, hoos u dhigi kartaa kolestaroolka xun (LDL), waxayna xoojisaa kolestaroolka wanaagsan (HDL). Daraasado ayaa muujiyay in cuntooyinka sida kiwi ay yareeyaan halista wadne xanuunka.

4. Waxay ka hortagtaa kansarka

Kiwifruit waxay leedahay antioxidants sida fitamiin C, E, iyo flavonoids, kuwaas oo joojiya waxyeellada unugyada ee ay keento xagjirnimada xorta ah (free radicals). Tani waxay door ka ciyaartaa kahortagga horumarka kansarka, gaar ahaan kansarrada mindhicirka iyo hunguriga.

5. Waxay wanaajisaa hurdada

Kiwi waxay leedahay maaddooyin dabiici ah sida serotonin, oo gacan ka geysta hagaajinta tayada hurdada. Cilmi-baaris ayaa tilmaamtay in dadka cunaya kiwi ka hor inta aysan seexan ay helaan hurdo degdeg ah, dheeraad ah, oo tayo leh. Tani waxay muhiim u tahay dadka la tacaalaya hurdo la’aanta ama hurdo xumo.

6. Waxay ilaalisaa indhaha

Kiwi waxaa ku jira lutein iyo zeaxanthin, oo ah antioxidants muhiim u ah ilaalinta aragga. Maaddooyinkan waxay ka hortagaan xumaanshaha aragga ee la xiriira da’da (age-related macular degeneration) waxayna taageeraan caafimaadka guud ee isha.

7. Waxay xoojinaysaa maqaarka

Fitamiin C-ku wuxuu kor u qaadaa soo saarista collagen-ka, taasoo muhiim u ah caafimaadka maqaarka, adkeysigiisa, iyo daahidda gabowga. Kiwi waxay kaa caawin kartaa maqaar nadiif ah, dhalaalaya, isla markaana la dagaalanta finan iyo calaamadaha gabowga.

8. Waxay sare u qaadaa tamarta jirka

Kiwi waxay leedahay sokor dabiici ah, fitamiin B, iyo macdano badan sida magnesium iyo potassium, kuwaas oo kor u qaada tamarta jirka. Cunista kiwi waxay noqon kartaa xulasho fiican oo lagu bilaabo maalinta ama loo isticmaalo cunto fudud oo tamar leh inta lagu jiro maalinta.

9. Waxay yareysaa bararka

Kiwi waxay leedahay awood lid ku ah bararka jirka. Waxay si gaar ah u caawisaa dadka qaba xanuunada bararka sida arthritis iyo asthma. Waxyaabaha ku jira sida vitamin C iyo polyphenols waxay yareeyaan bararka iyo xanuunka ka dhasha cudurradaas.

10. Waxay ku fiican tahay uurleyda

Kiwi waxay hodan ku tahay folate, oo ah maaddo muhiim u ah koritaanka unugyada cusub, gaar ahaan dumarka uurka leh. Folate wuxuu ka hortagaa cillado ku dhaca dhallaanka caloosha ku jira, wuxuuna caawiyaa horumarinta maskaxda iyo neerfaha.

Gunaanad

Kiwifruit waa miro yar oo lagu tilmaami karo “miraha caafimaadka” sababtoo ah faa’iidooyinkiisa tiro badan. Waxaa lagula talinayaa in lagu daro cunto maalmeedka, gaar ahaan dadka doonaya in ay xoojiyaan difaaca jirka, hagaajiyaan dheefshiidka, yareeyaan bararka, oo ay iska ilaaliyaan cudurrada waaweyn sida kansarka iyo wadne xanuunka. Cunista hal ilaa laba kiwi maalintii waxay noqon kartaa tallaabo yar oo faa’iido weyn leh. Kiwifruit ma aha oo keliya mid dhadhan fiican leh, balse waa hub caafimaad oo dabiici ah oo lagu ilaaliyo caafimaadka jirkaaga.