Faa’iidooyinka Caafimaad ee Basbaaska Macaan (Bell Peppers)

Hordhac

Basbaaska macaan, oo sidoo kale loo yaqaan bell pepper ama capsicum, waa khudrad aad u nafaqo badan oo caan ku ah midabyo kala duwan sida cagaaran, casaan, hurdi, iyo oranji. Basbaaskan macaan ayaa ah xubin ka tirsan qoyska Solanaceae (nightshade family), isla markaana waa mid ka mid ah khudradaha ugu faa’iidada badan ee lagu daro cuntooyinka kala duwan. Waxa uu ka kooban yahay biyo badan, fiitamiinno, macdano, antioxidants, iyo maaddooyin kale oo muhiim u ah jirka bini’aadamka.

Il Fiican oo Fiitamiin C ah

Basbaaska macaan, gaar ahaan nooca casaanka ah, waa mid ka mid ah ilaha ugu fiican ee Fiitamiin C. Fiitamiin C wuxuu muhiim u yahay:

Kor u qaadidda difaaca jirka (immune system)

Caawinta hagaajinta nabarrada

Koritaanka unugyada cusub

Kobcinta kolajenka (collagen), oo muhiim u ah maqaarka, lafaha, iyo xididdada dhiigga

Hal koob oo basbaas cas ah ah ayaa bixin kara ilaa laba jeer inta fiitamiin C ee jirka bini’aadamku u baahan yahay maalin kasta.

Kaalin Ka Qaata La-dagaallanka Cudurrada Wadnaha

Basbaaska macaan wuxuu hodan ku yahay antioxidants sida beta-carotene, lutein, iyo zeaxanthin. Antioxidants-kan waxay yarayn karaan xag-jirayaasha xorta ah (free radicals) ee sababa dhaawaca unugyada jirka. Waxaa la ogaaday in cunista khudradaha hodanka ku ah antioxidants ay yareyso halista ah:

Xanuunada wadnaha

Dhiig karka

Xidhitaanka xididdada dhiigga

Sidoo kale, fiber-ka ku jira bell pepper wuxuu ka qayb qaataa yaraynta cholesterol-ka xun (LDL), taasoo hoos u dhigta khatarta cudurada wadnaha.

Ka Hortagista Kansarka

Basbaasyada macaan waxaa ku jira maaddooyin phytochemical ah sida capsanthin, quercetin, iyo luteolin, kuwaas oo leh sifooyin ka hortaga kansarka. Maaddooyinkan waxay xoojiyaan awoodda jirka u leeyahay inuu dilo unugyada cudurka kansarka, iyo inay joojiyaan kobaca unugyada aan caadiga ahayn. Sidoo kale, Fiitamiin A iyo C waxay door muhiim ah ka ciyaaraan ilaalinta unugyada iyo DNA-da in aysan waxyeello ka soo gaarin xag-jirayaasha xorta ah.

Kor u Qaadida Aragga (Indhaha)

Midabada kala duwan ee basbaaska macaan waxay muujinayaan in ay hodan ku yihiin maaddooyinka carotenoids sida lutein iyo zeaxanthin, kuwaas oo si gaar ah muhiim ugu ah caafimaadka indhaha. Waxay ka hortagaan:

Indho-beelka (macular degeneration)

Caddaanka isha (cataracts)

Daalkaga aragga ee ku yimaada sababtoo ah da’da

Fiitamiin A oo iyaduna ku jirta basbaaska waxay gacan ka geysataa kobcinta awoodda aragga fiidkii.

Yareynta Miisaanka iyo Kaalmada Dheefshiidka

Basbaaska macaan wuxuu leeyahay kalooriyo aad u yar, wuxuuna ka kooban yahay biyo badan iyo fiber, taasoo ka dhigaysa cunto ku habboon dadka doonaya in ay miisaankooda yareeyaan. Fiber-ka wuxuu:

Xoojinaa dheefshiidka

Ka hortagaa calool-fadhiga (constipation)

Yareeyaa rabitaanka cunto badan

Waxaa kaloo lagu taliyay in basbaaska la isticmaalo si uu qofku u dareemo dhereg dheeraad ah iyadoo aan la cunin kalooriyo badan.

Kor u Qaadidda Caafimaadka Maqaarka iyo Timaha

Fiitamiin C ee ku jira basbaaska macaan wuxuu muhiim u yahay soo saarista kolajenka, kaasoo lagama maarmaan u ah ilaalinta maqaarka iyo timaha. Kolajenku wuxuu ka hortagaa:

Gabowga degdega ah

Dillaaca maqaarka

Jilicsanaanta timaha iyo daadashada

Sidoo kale, Fiitamiin B6 oo ku jira bell peppers wuxuu ka qayb qaataa hagaajinta timaha iyo caafimaadka neerfaha.

Faa’iidooyinka Lagu Helo Marka La Cuno Ceyriin iyo La Karinay

Marka la cuno ceyriin (raw), basbaaska macaan wuxuu bixiyaa nafaqooyinka si buuxda, maaddaama ay jiraan fiitamiinno qaar oo kulaylka ku baaba’a sida Fiitamiin C.

Marka la karsado si tartiib ah, gaar ahaan in la shiilo ama la dubo muddo gaaban, qaar ka mid ah maaddooyinka sida carotenoids ay si fudud u milmaan jirka dhexdiisa oo faa’iidadooda way sii badan kartaa.

Ka-hortagga Bararka iyo Caafimaadka Maskaxda

Maaddooyinka dabiiciga ah ee ku jira basbaaska macaan waxay leeyihiin sifooyin anti-inflammatory ah, oo ka hortaga bararka joogtada ah ee sababa xanuunada sida arthritis, sonkorowga, iyo xanuunada maskaxda sida Alzheimer’s. Fiitamiin B6 wuxuu gacan ka geystaa soo saarista serotonin iyo norepinephrine, kuwaas oo muhiim u ah caafimaadka maskaxda iyo niyadda.

Gabagabo

Basbaaska macaan (bell peppers) waa khudrad aad u qiimo badan oo caafimaad ahaan aad uga faa’iidi karto. Waxa uu ka buuxaa fiitamiinno, antioxidants, iyo fiber, kuwaas oo dhammaantood door muhiim ah ka ciyaara ilaalinta iyo hagaajinta caafimaadka guud ee jirka. Isticmaalka joogtada ah ee basbaaska, ha ahaado ceyriin ama karsan, wuxuu kaa caawin karaa inaad ka hortagto cudurro badan oo halis ah, adigoo isla mar ahaantaasna taageeraya caafimaadka maqaarka, maskaxda, iyo nidaamka dheefshiidka. Waa cunto sahlan, qiimaheedu hooseeyo, laakiin faa’iidadeedu sareyso – waana in lagu daro cuntooyinka maalinlaha ah.