Dulmar Guud oo Ku Saabsan Wararka Ugu Muhiimsan ee Dunida
Waa kuwan wararka maanta ee aan balaarinay si ay u gaaraan qiyaastii 1000 eray, iyadoo aan diiradda saarnay arrimaha siyaasadeed, nabadgelyo, dhaqaalaha iyo diblomaasiyadda caalamka:
Mareykanka
Madaxweynaha Mareykanka Donald Trump ayaa la sheegay inuu la hadlay Ra’iisul Wasaaraha Israel Benjamin Netanyahu si ay uga wada hadlaan wadahadalada nukliyeerka ee Iran. Wadahadalladan ayaa qayb ka ah dadaalka Mareykanka uu ugu jiro xakameynta awoodda nukliyeerka ee Tehran, gaar ahaan ka dib markii ay Iran muujisay horumar ku saabsan barnaamijkeeda tamarta nukliyeerka.
Sidoo kale, Trump ayaa soo bandhigay sharci cusub oo lagu magacaabo “One Big Beautiful Bill” kaasoo isugu jira canshuur dhimisyada, xoojinta ciidamada, iyo isbeddelo ku saabsan barnaamijyada daryeelka caafimaadka iyo caymiska bulshada. Qorshahani wuxuu bartilmaameedsanayaa in lagu xoojiyo dhaqaalaha Mareykanka iyadoo la dhimayo culayska canshuuraha ee ganacsiyada yaryar iyo kuwa dhexe.
Sharcigan ayaa dhaliyay dood adag gudaha Congress-ka Mareykanka, halka qaar ka mid ah mucaaradka ay ku tilmaameen mid faaiido u leh dadka taajiriinta ah, halka taageerayaashu ay u arkaan mid kor u qaadi doona shaqo abuurka iyo koboca dhaqaalaha.
Pakistan & Hindiya
Pakistan iyo Hindiya ayaa saxiixay heshiis xabbad-joojin ah 10-kii May 2025, kadib dagaallo dhacay horraantii bishan, kuwaas oo sababay khasaare naf iyo maalba leh. Heshiiskaan ayaa waxaa fududeeyay Mareykanka iyo Qaramada Midoobay iyadoo loo marayo kulan gaar ah oo ka dhacay magaalada Geneva.
Xasaradaha labada wadan ayaa xoogeystay bishii Abriil markii ciidamada labada dhinac ay is-weydaarsadeen weeraro rasaas iyo gantaallo ah xuduudda Kashmir. Wadahadalladii ugu dambeeyay ee dhexmaray Wasiirada Arrimaha Dibadda ee labada dal ayaa lagu heshiiyay in la dhiso guddi joogto ah oo qiimeeya xaalada nabadgelyo ee gobolka.
Heshiiska cusub ayaa sidoo kale dhigaya in labada wadan ay xoojiyaan xiriirkooda ganacsi iyo in la furo waddooyin cusub oo ganacsi, taasoo loo arko talaabo muhiim ah oo lagu soo afjari karo tobannaan sano oo colaad ah.
Mali
Banaanbaxyo ballaaran ayaa ka socda Mali kadib markii dowladda militariga ah ee uu hoggaamiyo Assimi Goïta ay kala dirtey dhammaan xisbiyada siyaasadeed, iyadoo sidoo kale la hakiyey dhammaan hawlaha siyaasadeed. Go’aankan ayaa lagu sababeeyay “amni darro” iyo “faragelin shisheeye,” sida ay sheegtay dowladda militariga ah.
Tani waxay dhalisay cambaareyn caalami ah, gaar ahaan Midowga Afrika iyo Ururka ECOWAS, kuwaas oo ku baaqay in si degdeg ah loo soo celiyo nidaamka dimoqraadiyadda. Waxaa sidoo kale jirta cabsi laga qabo in kacdoonka shacabka uu isu beddelo rabshado dhiig ku daato haddii aan xal degdeg ah loo helin.
Dadka banaanbaxa dhigayay waxay ku qeylinayeen “Dimoqraadiyad ha noolaato” iyo “Dowlad rayid ah ayaan rabnaa,” taasoo muujinaysa niyadda shacabka ee doonaya isbeddel dhab ah oo salka ku haya hogaamin xor ah.
Qaramada Midoobay ayaa ku boorisay hoggaanka Mali inuu furfuro hanaanka siyaasadeed, ayna oggolaadaan doorashooyin xor ah oo hufan. Waxaa la filayaa in wadahadallo cusub ay dib u bilaabmaan toddobaadka soo socda iyadoo loo marayo dadaalka diblomaasiyadeed ee Midowga Afrika.
Dhaqaalaha Caalamka
Dhaqaalaha caalamka ayaa wajahaya caqabado is-biirsaday oo ay ka mid yihiin sicir barar sare, hoos u dhaca wax soo saarka, iyo xasaradaha suuqyada saamiyada. Warbixin ay soo saartay Bangiga Adduunka ayaa lagu sheegay in koboca dhaqaalaha caalamka uu hoos u dhacay 2.1% marka la barbardhigo sanadkii hore.
Dalalka soo koraya sida Itoobiya, Nigeria, iyo Bangladesh ayaa wajahaya culeysyo ay sababeen sicir barar sare iyo qiimaha shidaalka oo cirka isku shareeray, halka waddamada horumaray sida Mareykanka, UK iyo Jarmalka ay la tacaalayaan cabsi laga qabo hoos u dhaca wax-soo-saarka warshadaha.
Isbedelka cimilada iyo dagaalada sii socda ee meelo badan oo caalamka ah ayaa sidoo kale saameyn ku yeeshay suuqyada cuntada iyo shidaalka. Qiimaha badeecooyinka sida qamadiga, bariiska iyo saliida cuntada ayaa sare u kacay ilaa 30% sanadkan gudaheed.
